Yurtdışı Borçlanmada Yeni Sistem II: Hala Avantajlı mı?

Yurtdışı Borçlanmada Yeni Sistem isimli iki parçadan oluşan yazı serisinin ikinci bölümünü okuyorsunuz. Yazı serisinin 1. bölümü olan Yurtdışı Borçlanmada Yeni Sistem I: Neler Değiştirildi? başlıklı makalemi ilgili bağlantıdan okuyabilirsiniz. Yurtdışı borçlanma ile ilgili genel bilgi almak için ilgili sayfamızı ziyaret edebilirsiniz.

Önceki yazıda 01.08.2019 tarihli mevzuat değişikliğinin yurtdışı borçlanmada ne gibi değişiklikler getirdiğini incelemiştik.

Bu yazıda ise değişen sistemle beraber sonuç olarak yurtdışında yalayan vatandaşların Türkiye’de emekli olmalarının ne ölçüde mantıklı olduklarını ortaya koymaya çalışacağız.

Kimler İçin Yurtdışı Borçlanma Hala Avantajını Koruyor?

Yurtdışı borçlanma esas olarak 5 grupta hala avantajlı gözükmektedir.

1. Yaştan emekli olmayı düşünenler
2. Türkiye’ye kesin dönüş yapmayı düşünenler
3. Kadınların bir bölümü (aşağıda açıklanacaktır)
4. Kurun yüksek olduğu ülkelerde çalışanlar
5. Hizmet birleştirmeyi düşünenler

Şimdi bunları birlikte inceleyelim.

1. Yaştan Emekli Olmayı İsteyenler

Hak sahibinin Türkiye’deki ve yurtdışındaki çalışma günleri ve sigortalı olma tarihleri dikkate alınarak 60 yaşında (veya daha önce) emekli olunabilmektedir. Önceki sistemde ödenmesi gereken rakam 3600 gün üzerinden hesaplanıyordu. Bu rakamın yaklaşık olarak aynısını ödeyerek 60 yaşında emekli olmak şu anda da mümkündür.

2. Türkiyeye Kesin Dönüş Yapmayı Düşünenler

Türkiye’ye kesin dönüş yapmayı düşünen vatandaşlar için borçlanma ile Türkiye’de emeklilik hala mantıklıdır. Çünkü nihayetinde alacakları emeklilik maaşının ötesinde Türkiye’de sağlık sigortasından faydalanma hakları bulunacaktır. Türkiye’de sağlık sigortası sahibi olmak kesin dönüş yapmayı düşünenler için büyük bir avantajdır.

3. Kadınların Bir Bölümü

Yeni sistemde yapılan zorlaştırmalar daha çok erkeklere dönük olduğu için kadınlar bu durumdan fazla etkilenmemiştir. Özellikle ev kadınlarının hala büyük oranda yurtdışı borçlanma hususunda avantajlı olduğunu ifade etmek gerekir.

Öncelikle ev hanımlarının tek emeklilik seçeneği 4/a idi. Ev hanımları için bu anlamda değişen bir şey olmamıştır. Emeklilik maaş hesaplamaları aynı sistem üzerinden devam etmektedir.

Çalışan kadınlar ise 4/a’dan emekli olabiliyorlardı, şimdi mecburen onlar da 4/b Bağkur’a yönlendirildiler. Fakat yine de prim dün sayıları ve ödeme miktarları açısından anlamlı bir fark bulunmamaktadır.

4. Kurun Yüksek Olduğu Ülkelerde Yaşayanlar

Döviz kurunun Türk Lirası’na göre daha değerli olduğu ülkelerde yaşayanlar için borçlanma bedeli reel olarak önemli miktardı düşmüştür. Öyle ki sistem değişikliğinin getirdiği dezavantajları avantaja çevirecek ölçüde düşük miktarlarda (döviz cinsinden) borçlanma yaparak Türkiye’de emekli olunabilmektedir.

5. 4/a – 4/b Hizmet Birleştirme Yapabilecek Olanlar

Yeni sistemle emekli olmak için avantajlı son grup hizmet birleştirme imkanı olanlardır. SSK ve Bağkur’da ayrı ayrı çalışma tarihler olanlar eksik günlerini yurtdışı borçlanma aracılığı ile tamamlayıp hizmet birleştirmesi yapabilirler.

Böylece şartlara bağlı olarak daha az prim ödeyebilir, daha yüksek maaş alabilirler. Bazı özel durumlarda ise eski sisteme göre emeklilik dahi mümkün olabilmektedir.

Türkiye’de gerek SSK’ya gerek Bağkur’a tabi çalışmaları olanlar veya her iki sistemde de farklı tarihlerde çalışmış olanlar için eksik günlerini yurt dışı borçlanma yaparak tamamlayıp hizmet birleştirmesi yapabilirler.