Yurtdışı Borçlanmada Yeni Sistem I: Neleri Değiştirdi?

Yurtdışı borçlanma yapmak isteyen vatandaşları emekli yapabilmek için uzun yıllardır başvurduğumuz sistem hepimizin bildiği gibi 2019 yılında değişikliğe uğradı. Peki esas olarak yeni sistemde neler farklı, bunları kısaca bir analiz etmek istiyorum. Ayrıca sistem değişikliği ile birlikte emekli olmak isteyenler artık avantajlı mı yoksa dezavantajlı mı onu irdelemek gerektiğine inanıyorum.

Öncelikle yurtdışı borçlanmada yeni mevzuatın getirdiği iki büyük değişiklik var:
1. 01.08.2019 tarihinden önce SSK’dan (4a) borçlanarak emekli olmak mümkündü, şimdi Bağkur üzerinden yapılıyor. Artık SSK’dan emekli olmak mümkün değil, fakat bazı istisnalar mevcut
2. Emeklilik prim hesaplama sistemi değiştirildi ve emekli olma şartları zorlaştırıldı.

Aşağıdaki başlıklarda sizlerle birlikte yeni yasanın getirdiği bu durumları irdeleyeceğiz.

Yeni sistemde emeklilik sadece Bağkur’dan yapılmaktadır (istisnalar haricinde)

Yurtdışı borçlanmaların hemen hepsi artık Bağkur emeklilik yoluyla yapılmaktadır.

İşçi, serbest meslek erbabı, ev kadını memur fark etmeksizin yurt dışı borçlanma yapılmak isteniyorsa tek yol Bağkur, yani 4-b olarak belirlenmiştir.

Bu düzenlemenin maksadı suistimalleri önlemek ve haddinden fazla kolay (ve erken) şekilde emekli olmanın önünü kapatmaktı.

Fakat bazı istisnai durumlarda vatandaşların 4-a’dan emekli olma hakkı korunmuş olmakla birlikte 4-b’den de avantajlı bir emeklilik hala mümkün diyebiliriz. Burada işe girme tarihi ve kişiye özgü durumların belirleyici olduğunu unutmamak gerek.

Günlük ödenmesi gereken prim miktarında değişiklik yapılmıştır.

Yurtdışı borçlanmasıda ödenmesi gereken primler oransal olarak arttırılmış ve borçlanma daha pahalı hale getirilmiş bulunmaktadır.

Buna göre yurtdışı borçlanmasında;

Öncesi sistemde sigortalıların veya hak sahiplerinin prime esas günlük kazanç alt ve üst sınırları arasında kendilerinin belirlediği günlük kazancın %32’si esas alınıyordu.

01.08.2019 tarihinden sonra ise bu rakamın %45’i esas alınmaya başlanmıştır.

Yeni sistemle emekli olmam zor mu?

Yurtdışı borçlanmada yeni sistem şartları biraz zorlaştırmıştır. Fakat bununla beraber vatandaşların bazı özel durumları (erkeklerde askerlik, kadınlarda doğum borçlanması gibi) değerlendirmeye katılarak avantajlı bir emeklilik hesaplaması yapılabilmektedir.

Burada önemli olan hak sahibi olan vatandaşların haklarını bilmeleri ve farkında olmalarıdır.

Yazının ikinci bölümünü okumak için tıklayınız: Yurtdışı Borçlanmada Yeni Sitem II: Hala Avantajlı mı?